بسیاری از زنان، شاهد بروز علائم بارداری در هفته اول پساز عقب افتادن قاعدگی هستند. چگونه میتوان فهمید که این تغییرات بهدلیل بارداری صورت گرفته است؟ در هفتههای ابتدایی، بدن تغییرات زیادی را تجربه میکند که شدت این تغییرات در برخی موارد بسته به نوع بدن در هر فرد، متفاوت است.
در این مطلب قصد داریم به بررسی مهمترین و ریزترین علائم اولیه بارداری، بهترین زمان انجام تست و دلایل عقبافتادن چرخه سیکل بپردازیم؛ با ما همراه باشید.
علائم بارداری در هفته اول به چه صورت است؟
پزشکان متخصص زنان و زایمان، اولین روز از آخرین قاعدگی شما را بهعنوان شروع هفته اول بارداری در نظر میگیرند. در این هفته، شما هنوز باردار نیستید و تشکیل جنین (لقاح) یک یا 2 هفته بعد رخ داده است.
دلیل این روش محاسبه، این است که زمان دقیق تخمکگذاری و لقاح مشخص نیست. بنابراین، برای محاسبه زمان تقریبی بارداری و تهیه تقویم بارداری، پزشک از تاریخ اولین روز آخرین پریود استفاده میکند.
بهطور کلی، علائم بارداری در هفته اول پساز لقاح بسیار خفیف و نامشخص هستند؛ چراکه هنوز تغییرات قابل توجهی در بدن رخ نداده است. برخی از زنان، این علائم جزئی را با علائم سندرم پیشاز قاعدگی (PMS) اشتباه میگیرند. به همین دلیل، اگر پساز رابطه جنسی، احتمال میدهید که باردار شدهاید، بهتر است برای بررسی و تشخیص دقیقتر به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
اصلیترین علائم بارداری در هفته اول بعد از لقاح
نشانههای حاملگی در هفته اول پساز لقاح در اغلب موارد بسیار خفیف یا نامشخص هستند. این علائم شباهت زیادی به هفتههای 2ام، 3ام و 4ام بارداری دارند. بسیاری از زنان، در این مرحله هیچ علامت مشخصی ندارند؛ درحالیکه برخی دیگر علائم اولیه را در حدود 5 تا 6 روز پساز رابطه جنسی تجربه میکنند. مهمترین علائم بارداری در هفته اول شامل موارد ذیل هستند.
- حالت تهوع صبحگاهی همراه یا بدون استفراغ
- گرفتگی و درد خفیف در ناحیه شکم
- احساس درد مبهم در ناحیه بالای شکم (مرتبط با تخمدانها)
- درد در ناحیه کمر و لگن
- سردرد ناگهانی
- گرگرفتگی یا افزایش ناگهانی دمای بدن
- احساس نفخ و افزایش گاز معده
ریزترین علائم بارداری در هفته اول
نخستین علائم بارداری در هفته اول در بسیاری از خانمها مشترک است؛ اما در برخی موارد، تجربه این علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
علائم بارداری را بهطور قطعی نمیتوان 48 ساعت بعداز نزدیکی تشخیص داد؛ چراکه بیشترین نشانهها پساز لقاح و در هفته اول نمایان میشوند. در ادامه به بررسی و توضیح مهمترین و ریزترین علائم بارداری در هفته نخست میپردازیم.
عقب افتادن قاعدگی از مهمترین علائم بارداری در هفته اول
اگر سیکل ماهانه منظمی دارید، عقب افتادن پریود یکی از نشانههای مثبت برای بارداری است. این احتمال وجود دارد که در هفتههای ابتدایی بارداری، خونریزی خفیفی شبیه به لکهبینی را تجربه کنید که به آن «خونریزی لانهگزینی» میگویند. این اتفاق، نتیجه لانهگزینی نطفه در دیواره رحم است.
احساس خستگی یکی از علائم بارداری در هفته اول
احساس خستگی یا بیحوصلگی، از علائم بارداری در هفته اول است. تغییرات هورمونی در این دوران باعث خستگی، نوسانات خلقی و احساس ضعف میشود.
حساسیت و درد سینهها
در هفته اول بارداری مشابه وضعیتی که پیشاز قاعدگی رخ میدهد، احتمال حساس شدن و بزرگترشدن سینهها وجود دارد. بهعلاوه، تیرگی نوک سینه و برجسته شدن آن همراه با حس سوزنسوزنشدن و قابلمشاهدهشدن رگها نیز از علائم بارداری در هفته اول هستند.
یبوست
یبوست که بهدلیل تغییرات هورمونی و کندشدن عملکرد دستگاه گوارش رخ میدهد، اگر با سایر علائم همراه باشد، یکی از نشانهها بارداری است.
نفخ شکم از علائم بارداری در هفته اول
احساس نفخ شکم، مشابه حالتی که قبلاز قاعدگی تجربه میکنید، در اوایل بارداری شایع است. اگر این حالت ادامهدار باشد، میتوان آن را یکی از نشانههای اولیه بارداری تلقی کرد.
رفلاکس معده
در برخی موارد تغییرات هورمونی در هفتههای نخست بارداری، مشکلات گوارشی مانند «سوزش سر دل» و «رفلاکس معده» را ایجاد میکند. این وضعیت بهدلیل نشت اسید معده به مری رخ میدهد.
افزایش ضربان قلب یکی از علائم بارداری در هفته اول
تپش قلب و افزایش ضربان قلب از دیگر نشانهها و علائم بارداری در هفته اول است. در این حالت، مادر احساس میکند که ریتم ضربان قلب، سریعتر از قبل شده است. این حالت بهدلیل تغییرات هورمونی و افزایش فشارخون در ماه اول بارداری رخ میدهد.
با توجه به این علائم، بهتر است درصورت مشاهده هریک از آنها و عقب افتادن قاعدگی، تست بارداری انجام دهید تا از بارداری خود اطمینان حاصل کنید.
برای آگاهی از تمامی نشانهها بارداری پیشنهاد میکنیم به مقاله چگونه علائم بارداری را تشخیص دهیم؟ راهنمای جامع مراجعه کنید.
بهترین زمان برای انجام تست بارداری چه زمانی است؟
بهترین زمان برای انجام تست بارداری، پساز مشاهده عقب افتادن قاعدگی است. در اغلب موارد، این تست درحدود ۱۰ روز پساز رابطه جنسی مثبت میشود. اگر در این بازه زمانی نتیجه تست منفی بود، جای نگرانی نیست؛ چراکه حدود ۳ هفته طول میکشد تا میزان هورمون بارداری (hCG) به سطح قابل تشخیص در ادرار برسد.
روشهای خانگی متعددی برای انجام تست بارداری وجود دارند؛ در بخش ذیل به توضیح انواع روشهای تست بارداری میپردازیم.
تستهای خانگی بارداری
با مشاهده علائم اولیه بارداری، میتوانید از تستهای خانگی استفاده کنید. این تستها در اغلب موارد در عرض 2 الی 10 دقیقه نتیجه را مشخص میکنند. درصورتیکه 2 خط روی بیبیچک مشاهده شود، نشاندهنده بارداری است.
برای اطمینان بیشتر، بهتر است تست بارداری خانگی را یک هفته پساز عقب افتادن پریود انجام دهید. لازم به ذکر است که تستهای خانگی در برخی موارد نتایج منفی کاذبی بههمراه دارند که برای رد قطعی حاملگی چندان قابل اعتماد نیستند. درواقع، در این روشها با وجود بارداری، نتیجه منفی گزارش میشود.
آزمایش خون بارداری
انجام آزمایش خون، روشی دقیقتر برای تشخیص بارداری است که سطح هورمون hCG را در خون اندازهگیری میکند. این آزمایش قدرت تشخیص زودتر و دقیقتری نسبت به تستهای ادراری دارد. نتایج آزمایش خون، ۴۸ ساعت پساز انجام تست آماده میشود. تشخیص قطعی حاملگی تنها با آزمایش بتا امکانپذیر است.
آیا این امکان وجود دارد که با داشتن علائم بارداری، باردار نباشم؟
بله!!! این امکان وجود دارد که شما علائم بارداری در هفته اول را تجربه کنید؛ اما باردار نباشید. بسیاری از علائم اولیه بارداری مشابه با علائم سایر شرایط پزشکی یا تغییرات طبیعی بدن هستند که باعث سردرگمی و دشواری در تشخیص بارداری واقعی میشوند.
یکی از علائمی که هم با بارداری و هم با شرایط دیگری همپوشانی دارد، علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) است. این علائم شامل تغییرات خلقی، حساسیت سینهها، نفخ، خستگی و احساس درد یا گرفتگی در ناحیه شکم است.
این علائم، بیشترین تشابه را با علائم هفته اول بارداری دارند و به همین دلیل تشخیص دقیق بارداری در این مرحله کمی دشوار است.
برخی از بانوان در موعد مقرر پریود نمیشوند؛ اما این بدان معنا نیست که باردار هستند. قاعدگی نامنظم، ناشی از چندین عامل مختلف است که هیچکدام ارتباطی با بارداری ندارند. بهعنوان مثال، تغییرات عمده در وزن بدن، مانند کاهش یا افزایش شدید وزن، منجر به تغییرات هورمونی میشود که بر سیکل قاعدگی تأثیر میگذارد.
بهعلاوه، بیماریهای خاص یا مصرف داروهایی که تأثیرات هورمونی دارند، مانند داروهای ضدبارداری یا داروهای درمانی خاص، باعث اختلال در چرخه قاعدگی میشوند.
استرس، یکیدیگر از عواملی است که تأثیر زیادی بر نظم قاعدگی میگذارد. در شرایط استرسزا، بدن هورمونهایی مانند کورتیزول را ترشح میکند که این هورمون با اختلال در چرخه؛ باعث تأخیر یا قطع قاعدگی میشود. دراینصورت، برای اطمینان بیشتر و تشخیص دقیقتر، بهتر است تست بارداری انجام دهید یا به پزشک مراجعه کنید تا دلایل علائم خود را شناسایی کنید.
مراقبتهای پزشکی در هفته اول بارداری
برخی از بانوان تصور میکنند مراقبتهای پزشکی در هفته اول حاملگی ضرورتی ندارد؛ اما آمارها نشان میدهند مادرانی که با برنامهریزی دقیق و تحت نظر پزشک دوران بارداری خود را آغاز میکنند، تجربه بهتری خواهند داشت و نوزادی سالمتر به دنیا میآورند. مهمترین مراقبتهای پزشکی در هفته اول بارداری شامل موارد ذیل است.
- انتخاب پزشک متخصص و باتجربه برای مراقبتهای بارداری
- دریافت برنامه منظم ویزیتهای دوره بارداری و پیشاز زایمان
- انجام مشاوره ژنتیک و پیگیری درصورت تجویز پزشک
- مصرف مکملها و مواد مغذی تحت نظر پزشک برای حفظ سلامت مادر و جنین
خودمراقبتیهای هفته اول بارداری
خودمراقبتی در هفته اول بارداری بر آمادهسازی بدن و ذهن شما برای دوران بارداری تمرکز دارد. باید بهخاطر داشته باشید که رفتارها و عادات شما در ابتدای بارداری تأثیر زیادی بر ۹ ماه پیشرو خواهد داشت. بنابراین، رعایت نکات زیر بسیار مهم است.
- تغییر رژیم غذایی: مصرف موادغذایی مضر را حذف کرده و یک رژیم غذایی سالم و مقوی را جایگزین آن کنید.
- کنترل وزن: درمورد نحوه کنترل وزن در طول بارداری با پزشک مشورت کنید.
- برنامهریزی برای استراحت: خواب و استراحت کافی را در اولویت قرار دهید.
- رعایت بهداشت فردی: مراقبتهای بهداشتی روزانه را جدی بگیرید.
- مصرف مواد مغذی: تحت نظر پزشک، مصرف مواد معدنی و ویتامینها را افزایش دهید.
- دوری از استرس: از عوامل استرسزا و هرآنچه که برای سلامت شما و جنین مضر است، دوری کنید.
با پیروی از این مراقبتها در هفتههای ابتدایی، بارداری سالمتری خواهید داشت. دراینصورت، زمینهای مناسب برای رشد جنین فراهم میشود.
جمعبندی
علائم بارداری در هفته اول شامل تأخیر در قاعدگی، تهوع صبحگاهی، حساسیت سینهها، احساس خستگی، تغییرات در اشتها و حس بویایی و در برخی موارد لکهبینی است. برای اطمینان بیشتر، استفاده از تستهای بارداری و مراجعه به پزشک توصیه میشود.
درواقع، علائم گفته شده، نشانههای اولیه بارداری هستند؛ اما این احتمال وجود دارد که این تغییرات در هر فرد با شدت متفاوتی بروز کند. به همین دلیل، برای تشخیص دقیقتر به آزمایشهای بیشتر نیاز است.